Bill Gates’in Tavsiye Ettiği ve Mutlaka Okunması Gereken 20 Kitap

"Okuma, hâlâ hem yeni şeyler öğrenmemin hem de anlayışımı test etmemin ana yolu." —Bill Gates

Microsoft, Bill Gates’i tüm dünya tarafından tanınan bir isim haline getirmiş olsa da onu sürekli olarak gündemde tutan, teknolojinin ötesine geçen çalışmaları oldu. Çeşitli vakıflar aracılığıyla dünya genelindeki yoksulluğu azaltma çabalarını, bunun yanı sıra sağlık ve temiz enerji araştırmalarını finanse etmeye devam ediyor. Bill Gates aynı zamanda eğitime son derece önem veren ve dünya üzerindeki herkesin hak ettiği eğitimi alması gerektiğini savunan bir isim ve bu doğrultuda yıllar boyunca, zaman ayırıp okumaya değer olduğunu düşündüğü yüzlerce kitap önerisinde bulundu ve bulunmaya da devam ediyor. Bu yazımızda Bill Gates tarafından farklı zamanlarda önerilen pek çok kitap arasından bir seçki hazırladık. Her ne kadar bu liste okunması gereken göz korkutucu bir kitap yığını gibi görünse de öyle olmak zorunda değil. Ne kadar yoğun bir hayatınız olursa olsun birazcık dikkatli bir programlama ve istek ile ihtiyacınız olan zamanı yaratmanız çok da zor olmayacaktır. İşe ara verdiğiniz anlarda, uyumadan hemen önce, yolda geçirdiğiniz vakitlerde vb. pek çok zamanı kitap okumak için bir fırsat olarak görebilir ve bu süreler boyunca ne kadar çok kitap okuyabildiğinizi görünce şaşırabilirsiniz. Ancak şunu da kabul etmek gerekir ki Bill Gates’in önerdiği kitaplar öyle bir solukta okunacak, tabiri caiz ise çerez kıvamında kitaplar olmuyor. 2022 yılının yaz ayları için 5 kitaplık bir liste hazırlayan Bill Gates, bu kitapların “kulağa tam olarak sahilde okunan şeyler gibi gelmediğini” kendisi de kabul ediyor. Ancak öğrenmeye, yeni şeyler keşfetmeye meraklı biriyseniz Bill Gates’in kitap önerileri size pek çok şey kazandıracaktır.

İlginizi Çekebilir: Elon Musk’ın Önerdiği Mutlaka Okunması Gereken Kitaplar

Hatta Bill Gates bir blog yazısında bu konu hakkında şunları yazdı: “Yaz için önerilen okuma listemi bir araya getirirken, kapsadıkları konuların tatilde okumak için oldukça ağır geldiğini fark ettim.” “Burada cinsiyet eşitliği, siyasi kutuplaşma, iklim değişikliği ve hayatın asla gençlerin düşündüğü gibi gitmediği gerçeğiyle ilgili kitaplar var.” Diye de eklemeyi ihmal etmedi.

Gates aynı yazısına şöyle devam etti, “Ama bu beş kitaptan hiçbiri okunmayacak kadar ağır kitaplar değil. Yazarların her biri – üç romancı, bir gazeteci ve bir bilim adamı – herhangi bir karmaşıklığa mahal vermeden oldukça zorlu ve dikkat gerektiren konuları alıp ilgi çekici hale getirmeyi başarmışlar.“

Bill Gates tarafından önerilen kitaplar, dünya çapında milyonlarca insan tarafından okunan ve takip edilen önemli kitaplar arasında yer almaya devam ediyor. Gates, geniş bir yelpazedeki kitaplar arasından özenli bir seçim yaparak, iş, teknoloji, tarih, bilim ve diğer birçok konuda farklı görüşleri yansıtan okuma listeleri hazırlıyor. Kendisi de bu kitapları dikkatlice okumaktan ve kendisi için gerekli dersleri çıkarmaktan asla geri durmuyor. Her yıl 50’den fazla kitap okuduğu bilinen Gates, listelerini hazırlarken kılı kırk yarıyor ve faydalı olabileceğini düşündüğü az sayıda kitabı öneriyor. Yani Bill Gates’in önerdiği kitaplar listesine girmek zannedildiği kadar kolay değil. İşte Bill Gates’in önerdiği kitaplar arasından yaptığımız küçük derleme. 

1. Steven Pinker – Doğamızın İyilik Melekleri

Steven Pinker, “Doğamızın İyilik Melekleri: Neden Şiddet Azaldı?” adlı kitabında, insanların doğuştan gelen bir iyilik eğilimine sahip olduğunu ve insanlık tarihi boyunca şiddetin azaldığını savunur.

Kitabında Pinker, insanların tarihsel olarak nasıl şiddet içeren davranışlardan uzaklaştığını ve bunun nedeni olarak insan zekasının evrimleşmesini, bilim ve teknolojinin gelişimini, demokratik toplumların ortaya çıkmasını ve kültürler arası diyalogların artmasını gösterir. Bu gelişmelerin sonucunda, insanların birbirleriyle daha fazla uyumlu ve daha az şiddet içeren bir toplumda yaşama olasılığı artmıştır.

Pinker, kitabında ayrıca, medyanın şiddet haberlerine verdiği önemi eleştirir ve şiddetin aslında azaldığını, ancak medyada yer alan haberlerin bize ters yönde bir algı oluşturduğunu savunur.

Bill Gates, bu kitabın zor bir konuyu ele alış şeklini beğendiğini ve insan doğasındaki olumlu değişiklikleri göstermesi açısından önemli olduğunu ifade etti.

“Bu kitap, dünya tarihinin en şiddet dolu dönemlerinin azaldığına dair etkileyici bir vaka sunuyor. Kitap, insanların neden daha iyi, daha barışçıl ve daha eşitlikçi hale geldiğini inceliyor ve bu konuda çok düşündürücü.” – Bill Gates

2. Yuval Noah Harari – Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi 

Yuval Noah Harari tarafından yazılmış olan “Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi” isimli kitap insan türünün evrimi ve tarihine odaklanmaktadır. Kitap, modern insanın ataları olan Homo sapiens’in ortaya çıkışından başlayarak, tarım devrimi, sanayi devrimi ve en son teknolojik devrim gibi önemli dönüm noktalarını ele almaktadır.

“Sapiens”, insan türünün diğer türlerden nasıl ayrıldığını, avcı-toplayıcı kültürlerden tarım toplumlarına geçişin nasıl gerçekleştiğini ve insanların modern dünyadaki yerini anlamamızı sağlayan birçok konuya değinmektedir. Kitap aynı zamanda insanın evrim sürecinde dini, sosyal ve ekonomik yapıların nasıl şekillendiğine dair de birçok fikir sunmaktadır.

Kitap, farklı disiplinlerden kaynaklara dayanarak yazılmıştır ve okuyucuların ilgisini çekecek birçok ilginç fikir ve tartışma sunmaktadır. “Sapiens”, hem akademik hem de popüler bir kitap olarak kabul edilir ve birçok dile çevrilmiştir.

Bill Gates “Sapiens” hakkında şunları söylemiştir: “Bu kitap, insan türünün evrimi hakkında birçok ilginç fikir sunuyor. Yazar, insanların nasıl hükümran hale geldiğini, kültürlerin nasıl oluştuğunu ve neden bazı insan toplumlarının diğerlerine göre daha başarılı olduğunu tartışıyor.” 

3. Graeme Simsion – Rosie Projesi

Gates’in, iş yoğunluğundan kurtulmak için okuduğu bir kitap olan ” Rosie Projesi”nin okunması gereken bir kitap olduğunu belirtiyor.

Graeme Simsion tarafından yazılan ” Rosie Projesi”, 2013 yılında yayımlanan romantik-komedi türünde bir romanıdır. Roman, Avustralyalı bir profesör olan Don Tillman’ın, eş aramak için tasarladığı “Eşleme Projesi” adlı bir formülle karşılaştığı Rosy adlı bir kadınla tanışması ve onunla olan ilişkisinin gelişimini anlatır. Don, otistik spektrum bozukluğu olan bir karakterdir ve bu nedenle sosyal becerilerinde zorluklar yaşar. Roman, Don ve Rosie arasındaki ilişkinin yanı sıra, farklılıkların, kabulün ve insan ilişkilerinin önemine de odaklanır. ” Rosie Projesi”, eleştirmenler tarafından övgüyle karşılandı ve okuyucular arasında da popüler bir kitap haline geldi. Ayrıca, yazarın devam romanları “The Rosie Effect” ve “The Rosie Result” de bulunmaktadır.

4. David Foster Wallace – String Theory

David Foster Wallace’ın “String Theory: David Foster Wallace on Tennis” kitabı, tenis üzerine bir dizi makaleden oluşan bir derlemedir. Kitapta, Wallace’ın tenis hakkındaki düşünceleri, tenis tarihi, profesyonel tenis oyuncuları, tenis fiziği ve tenisin kültürel etkileri gibi konular ele alınmaktadır. Wallace, kendisi de bir tenis oyuncusu ve hayranıydı ve bu kitapta, tenisin hem spor hem de insan davranışı hakkında çok şey anlatabilecek bir oyun olduğunu düşüncesini paylaşır. Kitap, 2016 yılında yayımlandı ve eleştirmenler tarafından Wallace’ın keskin zekasının ve mizah anlayışının yansıtıldığı başarılı bir derleme olarak kabul edildi.

Gates, yazarın akıcı ve zeki yazım tarzını takdir ettiğini ifade etti.

5. John Brooks – İş Dünyası Maceraları Adventures

John Brooks’un “İş Dünyası Maceraları” adlı kitabı, 1969 yılında yayımlanan ve Amerikan iş dünyasının farklı dönemlerinden ilginç hikayeleri anlatan bir kitaptır. Kitapta, Wall Street’in yükselişi, 1929 Borsa Çöküşü, Xerox ve General Electric gibi şirketlerin başarıları ve başarısızlıkları, Ford ve General Motors arasındaki rekabet ve hatta Edsel Ford’un bir araba tasarımı için yaptığı cesur ama başarısız girişimler gibi birçok konu ele alınmaktadır. Brooks, finans ve iş dünyası konularında önde gelen bir gazeteci olarak, bu hikayeleri özenle araştırmış ve anlatmıştır. Kitap, 2014 yılında yeniden yayımlanmış ve Bill Gates tarafından “en sevdiği iş kitabı” olarak övülmüştür.

Gates, bu kitabın iş dünyasına dair zekice gözlemler içerdiğini belirterek okunmasını şiddetle tavsiye ediyor. 

6. Siddhartha Mukherjee – Gen

Siddhartha Mukherjee’in “Gen: Hayli Kişisel Bir Hikaye” adlı kitabı, genetik bilimi tarihi, biyoteknolojinin ilerlemesi ve genetik araştırmaların geleceği üzerine bir araştırma ve anlatı kitabıdır. Kitap, 2016 yılında yayımlanmış ve Mukherjee’nin Pulitzer ödüllü kitabı “Kanser”den sonra yazılmıştır. “Gen”, genlerin keşfi ve bu keşfin sonuçları hakkında tarihsel bir perspektif sunar. Kitapta, genetik biliminin nasıl geliştiği, genetik hastalıkların tanısı ve tedavisi için nasıl kullanılabileceği ve genetik biliminin insan doğasını ve toplumsal yapıyı nasıl etkilediği konuları ele alınmaktadır. Kitap, eleştirmenlerden övgü toplamış ve New York Times En Çok Satanlar Listesi’ne girmiştir.

Gates, kitabın genetik konuları anlaşılır bir şekilde ele alması nedeniyle önemli olduğunu söylüyor.

7. Phil Knight – Shoe Dog

Nike’ın kurucusu Phil Knight, bu kitapta, dünyanın en büyük spor giyim markalarından birinin nasıl kurulduğunu ve büyüdüğünü anlatıyor. Knight, Nike’ın nasıl bir kültüre sahip olduğunu, şirketin stratejilerini ve başarıya ulaşmak için nasıl mücadele ettiğini paylaşıyor. 

Gates, bu kitabın, bir şirketin stratejilerini ve başarıya ulaşmak için nasıl mücadele ettiğini öğrenmek isteyenler için ilham verici bir kaynak olduğunu belirtiyor.

8. Gretchen Bakke – The Grid

Bakke’nin bu kitabı, elektrik şebekelerinin tarihini ve geleceğini anlatıyor. Gates, kitabın enerji konularında farklı bir bakış açısı sunduğunu belirtiyor.

Gretchen Bakke’in “The Grid: The Fraying Wires Between Americans and Our Energy Future” adlı kitabı, Amerika’nın enerji altyapısı üzerine bir araştırma kitabıdır. Kitap, enerji şebekesinin tarihi, işleyişi, zayıflıkları ve geleceği üzerine bir inceleme sunar. Bakke, enerji şebekesinin genişlemesi ve modernizasyonu sürecinde karşılaşılan teknik ve politik sorunları ele alır. Kitapta, özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan enerji krizleri, elektrik kesintileri, doğal afetlerin enerji şebekesine etkileri ve şebekeye entegre yenilenebilir enerji kaynakları gibi konular ele alınmaktadır.

9. Nick Lane – The Vital Question: Energy, Evolution, and the Origins of Complex Life

Nick Lane’in “The Vital Question: Energy, Evolution, and the Origins of Complex Life” kitabı, hayatın kaynağını ve kompleks yaşamın kökenini anlamaya yönelik bir araştırma kitabıdır. Kitap, evrimsel biyoloji ve biyokimya alanlarındaki son araştırmalara dayanarak, yaşamın kaynağını açıklamaya çalışmaktadır. Lane, hayatın başlangıcından günümüze kadar olan evrim sürecindeki enerji transferlerinin rolünü inceliyor ve yaşamın nasıl kompleksleştiğini, karmaşık yapıların nasıl ortaya çıktığını ve farklı türlerin nasıl geliştiğini açıklamaya çalışıyor. Kitap, bilim dünyasında geniş bir yankı uyandırmış ve bilimseverler tarafından övgüyle karşılanmıştır.

10. Elizabeth Kolbert – The Sixth Extinction: An Unnatural History

2015 Pulitzer Genel Kurgu Dışı Ödülü’ne layık görülen The Sixth Extinction, hayvan türlerinin ve biyolojik çeşitliliğin sayısındaki büyük azalmadan insanların nasıl sorumlu olduğunu açıklıyor.

Bu kitap, insan faaliyetlerinin dünya üzerindeki canlı türlerini nasıl yok ettiğine değiniyor. Kolbert, insan etkisine maruz kalan türlerin nasıl yok olduğunu, ekolojik dengeyi nasıl bozduğumuzu ve neler yapabileceğimizi tartışıyor.

11. Tracy Kidder – The Soul of a New Machine

Bu kitap, 1970’lerde Data General adlı bir bilgisayar şirketinde çalışan mühendislerin, yeni bir bilgisayar ürünü geliştirmek için verdikleri mücadeleyi anlatıyor. Bu kitap, teknolojinin nasıl geliştiği ve yenilikçi fikirlerin nasıl ortaya çıktığı hakkında ilham verici bir hikaye sunuyor.

“Bu kitap, teknolojinin nasıl geliştiği ve yenilikçi fikirlerin nasıl ortaya çıktığına dair bir hikaye sunuyor. Kitap, bu süreci anlamak isteyen herkes için ilham verici bir okuma.” – Bill Gates

12. Doris Kearns Goodwin – The Bully Pulpit 

“The Bully Pulpit: Theodore Roosevelt, William Howard Taft, and the Golden Age of Journalism”, Doris Kearns Goodwin tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitap, 20. yüzyıl başlarındaki Amerika Birleşik Devletleri’nde gazeteciliğin ve politikanın altın çağına odaklanmaktadır.

Kitapta, Theodore Roosevelt ve William Howard Taft’ın Amerika’da yapısal reformlar yapma çabaları ve medya tarafından nasıl etkilendikleri anlatılmaktadır. Ayrıca, o dönemde gazetecilik mesleğinin nasıl değiştiği ve gazetecilerin siyasi sürece olan etkisi de ele alınmaktadır.

“The Bully Pulpit”, tarihi bir kurgu tarzında yazılmıştır ve okuyuculara bir dönemi, insanları ve olayları yakından tanıma fırsatı sunmaktadır. 

13. Jared Diamond – The World Until Yesterday

“The World Until Yesterday”, Jared Diamond tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitap, modern toplumların özelliklerini, diğer toplumlarla karşılaştırarak ele almaktadır. Jared Diamond, bu kitapta, günümüz toplumlarının bazı özelliklerinin, avcı-toplayıcı toplumların ve diğer eski toplumların özelliklerine kıyasla daha az sağlıklı veya sürdürülebilir olabileceğini savunmaktadır.

Kitapta, toplumlar arası farklılıkların yanı sıra, aile yapısı, dil, gelenekler ve din gibi konular da ele alınmaktadır. Jared Diamond, aynı zamanda, modern toplumlardaki bazı sorunların, eski toplumlarda nasıl çözüldüğüne de değinmektedir.

“The World Until Yesterday”, sosyal bilimler, antropoloji ve kültür tarihi alanlarında ilgi çekici bir okuma olarak değerlendirilmektedir. 

14. Peter H. Diamandis ve Steven Kotler – Abundance 

“Abundance: The Future Is Better Than You Think”, Peter H. Diamandis ve Steven Kotler tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitap, insanlığın önündeki sorunlara odaklanırken, teknolojik ilerlemelerin değişen dünyamızda insanlık için daha iyi bir geleceğin kapılarını açacağını savunmaktadır.

Diamandis ve Kotler, dünyadaki kıtlık, yoksulluk ve hastalık sorunlarına odaklanırken, teknolojinin insanlığı nasıl kurtarabileceğine dair örnekler sunmaktadırlar. Kitapta, yapay zeka, nanoteknoloji, biyoteknoloji ve diğer teknolojilerin insan hayatını nasıl değiştirdiği ve daha da değiştirebileceği tartışılmaktadır.

“Abundance”, iyimser bir yaklaşım benimseyen ve teknolojinin insanlığı daha iyi bir geleceğe taşıyabileceği fikrini savunan bir kitaptır. 

15. Anthony Doerr – Görmediğimiz Tüm Işıklar

Anthony Doerr’ın “Göremediğimiz Tüm Işıklar” (All the Light We Cannot See) adlı romanı, 2014 yılında yayımlanmış Pulitzer ödüllü bir tarihi kurgu romanıdır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Fransa’da geçen roman, kör bir Fransız genç kız ve Alman işgaline karşı savaşan bir Alman genç çocuğun hikayesini anlatır. Bu iki karakterin yolları, savaşın etkisi altındaki Saint-Malo şehrinde kesişir ve hikaye, savaşın acımasızlığı, insanlık ve umudun gücü üzerine odaklanır. Roman, yazarın kusursuz anlatımı, zengin karakterleri ve atmosferik tasvirleri nedeniyle eleştirmenler tarafından övgüyle karşılandı ve okuyucular arasında büyük bir popülerlik kazandı.

16. Jordan Ellenberg – Nasıl Hata Yapmazsınız 

Jordan Ellenberg’in “Nasıl Hata Yapmazsınız: Matematiksel Düşünmenin Gücü” adlı kitabı, matematiksel düşünme becerilerinin önemini vurgulayan ve matematiğin günlük hayattaki uygulamalarına örnekler veren bir kitaptır. Kitap, matematiğin günlük hayatta karşılaşılan sorunların çözümüne nasıl yardımcı olabileceğini ve matematiksel düşünme becerilerinin nasıl geliştirilebileceğini ele alıyor. Ellenberg, örneğin oy anketlerinin nasıl çalıştığını, şans olaylarının gerçekte nasıl işlediğini ve reklam kampanyalarının verilerinin nasıl manipüle edilebileceğini açıklıyor. Kitap, Ellenberg’in esprili ve kolay anlaşılır tarzı ile yazılmıştır ve matematikten korkan veya ilgisiz olan okurlar için bile erişilebilir hale getirilmiştir. Kitap, birçok övgü almıştır ve New York Times bestseller listesinde yer almıştır.

17. Richard Dawkins – The Magic of Reality

Richard Dawkins’in “The Magic of Reality: How We Know What’s Really True” adlı kitabı, evrenin doğası ve gerçeği hakkında bilgi veren bir bilim kitabıdır. Kitap, evrenin nasıl oluştuğu, doğanın nasıl işlediği, canlıların nasıl evrimleştiği gibi temel konuları ele almaktadır. Bunları yaparken, Dawkins, bilim ve mitolojinin farklılaşmasının tarihsel gelişimini de ele alır ve doğanın nasıl çalıştığına dair bilimsel açıklamaların daha önceki mitolojik açıklamalardan neden daha doğru ve anlamlı olduğunu açıklar. Kitap, özellikle genç okurlar için tasarlanmıştır ve görsel materyaller ile desteklenir. Dawkins, zor konuları kolayca anlaşılır bir dille anlatarak, okuyucuları bilime ilgi duymaya teşvik eder. Kitap, eleştirmenler tarafından övgüyle karşılanmış ve birçok ödül kazanmıştır.

18. Randall Munroe – Farz Edelim ki?

Randall Munroe’un “Farz Edelim ki?: Absürt Sorulara Ciddi Bilimsel Yanıtlar” adlı kitabı, saçma ve absürt sorulara bilimsel cevaplar veren bir kitaptır. Munroe, kitabında okuyucuların sorduğu saçma sorulara bilimsel yöntemlerle yaklaşarak, yanıtlarını ortaya koymaktadır. Örneğin, “Yeryüzüne düşen bir tenis topu yüzünden, tüm insanlık ölebilir mi?” gibi bir soruyu ele alarak, bu sorunun gerçekçi olup olmadığını ve olası sonuçlarını inceler. Munroe, yanıtlarını çizimler ve grafikler ile destekleyerek, okuyuculara keyifli bir okuma deneyimi sunmaktadır. Kitap, internet fenomeni olarak başlayan ve daha sonra bir kitap haline getirilen popüler bir blog gönderisi serisinden esinlenilerek yazılmıştır. Kitap, New York Times en çok satanlar listesine girmiştir.

19. Ezra Klein – Neden Polarize Edildik 

Ezra Klein’in “Neden Polarize Edildik” adlı kitabı, Amerika Birleşik Devletleri’nde artan siyasi kutuplaşmanın nedenlerini inceleyen bir kitaptır. Kitap, siyasi kutuplaşmanın tarihsel ve sosyolojik kökenlerini araştırarak, günümüzdeki siyasi iklimin nasıl oluştuğunu ve bu iklimin Amerikan toplumunu nasıl etkilediğini inceler. Klein, siyasi kutuplaşmanın kişisel, kültürel, teknolojik ve ekonomik faktörlerin birleşiminden kaynaklandığını belirtir. Kitap aynı zamanda siyasi tartışmalarda doğru bilgi ve gerçeklere nasıl ulaşabileceğimize dair öneriler de sunar. 

20. Maylis de Kerangal – The Heart 

Maylis de Kerangal’ın “The Heart” adlı kitabı, bir kalp nakli operasyonu esnasında yaşananları konu alan bir roman. Kitap, Fransız bir genç adamın trajik bir şekilde hayatını kaybetmesinin ardından kalbinin bir başka hastaya nakledilmesini konu alır. Roman, genç adamın ölümünü, nakil operasyonunu ve nakledilen kalbin yeni sahibinin yaşadıklarını ayrıntılı bir şekilde anlatarak, insan bedeninin ve insan hayatının kırılganlığına vurgu yapar. Kerangal, aynı zamanda sağlık sistemi, etik ve tıbbi araştırmalar gibi konulara da değinir. Kitap, Fransızca orijinalinden çevrilerek İngilizceye aktarılmış ve eleştirmenler tarafından övgüyle karşılanmıştır. Kitap, 2017’de İngilizce yayınlandığı sene, Man Booker Uluslararası Ödülü’ne aday gösterilmiştir.

Gates favori kitaplarından biri olduğunu belirttiği “The Heart” hakkında birkaç yıl önce övgü dolu bir eleştiri yazmıştır. Bill Gates kitap hakkında “Bu roman kılığına girmiş bir şiirdir,” demiş ve “Bazen kendimi normalden daha yavaş okurken buldum, çünkü onun olayları anlatma şekli çok güzel,” diye eklemiştir.